Jak wynika z najnowszego badania Fundacji ProVeg, już co drugi Polak ogranicza produkty pochodzenia zwierzęcego, a 65% uważa, że dieta roślinna jest modna. Jesteśmy świadomi, że bardziej roślinna dieta może przynieść wiele korzystnych skutków dla środowiska, będąc przy tym smaczna i satysfakcjonująca. Jednocześnie, mimo rosnącej popularności wciąż funkcjonuje wiele mitów dotyczących jej wpływu na zdrowie. Czy dieta roślinna jest odpowiednia dla dzieci, kobiet w ciąży? Czy dostarcza odpowiedniej ilości składników odżywczych? Na te, i wiele innych pytań odpowiadamy z dietetyczką Joanną Lotkowską.
Szacując swój poziom wiedzy na temat diety roślinnej, prawie połowa (45%) badanych określiła go jako niewielki, a 37% jako średni. 13% respondentów wskazało, że nie ma żadnej wiedzy na jej temat. Brak wiedzy szczególnie widoczny jest przy kwestiach zdrowotnych. Aż co 5 Polak uważa, że dieta roślinna jest niekorzystna dla zdrowia. Wiele osób jest przekonanych, że dieta roślinna nie jest odpowiednia dla dzieci (56%), kobiet w ciąży (42%), sportowców (36%) i mężczyzn (34%).
Nic bardziej mylnego. – mówi Joanna Lotkowska, dietetyczka ProVeg. Zbilansowana dieta roślinna jest dobrym wyborem na każdym etapie życia. Obecnie powszechnie przyjmuje się, że ma więcej zalet niż dieta oparta głównie na produktach odzwierzęcych. Podczas gdy ta druga wiąże się z wieloma zagrożeniami dla zdrowia, bogata i zróżnicowana dieta oparta na żywności roślinnej wspomaga leczenie i zapobieganie wielu współczesnym chorobom cywilizacyjnym, w tym niektórym formom raka, chorobom układu krążenia czy cukrzycy. – tłumaczy ekspertka.
Dieta roślinna dla dzieci
Dostępne dane wskazują, że dzieci, które stosują zbilansowane diety roślinne, rosną i rozwijają się prawidłowo. Ich spożycie cholesterolu, nasyconych kwasów tłuszczowych, cukrów prostych jest zwykle niższe, a korzystniejszych dla zdrowia kwasów tłuszczowych, błonnika – wyższe. Ważą też mniej niż dzieci na tradycyjnych dietach. Dane długoterminowe sugerują, że zbilansowana pod względem odżywczym dieta roślinna rozpoczęta w młodym wieku może zmniejszyć ryzyko rozwoju otyłości, cukrzycy typu 2, chorób układu krążenia i nadciśnienia w wieku dorosłym.
Bardziej roślinna dieta może przyczynić się do zmniejszenia otyłości wśród dzieci, która jest uważana przez Światową Organizację Zdrowia za jedno z najpoważniejszych wyzwań XXI wieku w zakresie zdrowia publicznego. Dzięki promowaniu już w młodym wieku zdrowszych zachowań i nawyków żywieniowych, możemy wpłynąć na jakość życia naszych dzieci obecnie, ale także w dorosłym wieku. – dodaje Joanna Lotkowska.
Dieta roślinna dla kobiet w ciąży
Istnieją pewne składniki odżywcze, które są niezbędne w czasie ciąży, a które trudniej jest uzyskać ze źródeł roślinnych. Jednak dobrze zaplanowana roślinna dieta jest zdrowym wyborem, zapewniającym organizmowi wszelkich potrzebnych składniików na wszystkich etapach życia, w tym w ciąży i podczas karmienia piersią.
Ciąża to szczególny czas, kiedy zwiększa się zapotrzebowanie na składniki odżywcze , ale dobrze zbilansowana dieta oparta o produkty roślinne, zawierająca rośliny strączkowe, warzywa, owoce i pełnoziarniste produkty zbożowe, jest bezpieczna do stosowania w tym tym okresie. a Może nawet zmniejszyć ryzyko rozwoju niektórych chorób , takich jak wysokie ciśnienie krwi czy cukrzyca, które są szczególnie niebezpieczne w trakcie ciąży. Na diecie roślinnej, tak jak na diecie tradycyjnej, w trakcie ciąży zaleca się suplementację kwasami DHA. – tłumaczy dietetyczka.
Dieta roślinna dla sportowców
Obecnie wielu elitaznych sportowców z powodzeniem rywalizuje i odnosi zwycięstwa, stosując dietę roślinną. Od tenisistki Venus Williams, przez koszykarza Kyrie Irvinga, po ultramaratończyka Scotta Jurka – sportowcy, którzy rywalizują na wysokim poziomie w różnych dyscyplinach, z dumą promują i mówią o znaczeniu swojej diety roślinnej.
Ponieważ dieta roślinna jest bogata w węglowodany, ma niską zawartość tłuszczu i jest bogata w witaminy, minerały i przeciwutleniacze, może nawet wspomagać lub poprawiać wyniki sportowe. Badanie Physicians Committee opublikowane w czasopiśmie Nutrients wykazało, że sportowcy stosujący dietę roślinną odnoszą korzyści w postaci poprawy zdrowia serca, wydajności i regeneracji.
Dieta roślinna a zdrowie mężczyzn
Dieta roślinna może mieć dodatkowe korzyści zdrowotne dla mężczyzn. Trzy nowe badania wykazały, że odżywianie oparte na roślinach zmniejsza ryzyko zachorowania na raka prostaty, działa korzystnie na zaburzenia erekcji, a także sprzyja obniżeniu poziomu PSA, co wiąże się ze zdrowszą prostatą. Każde z badań zostało opublikowane w czasopiśmie „The Journal of Urology”, które jest recenzowane i wydawane w imieniu Amerykańskiego Towarzystwa Urologicznego.
Wartość odżywcza diety roślinnej
Odnosząc się do wartości odżywczej diety roślinnej, częste jest przekonanie, że białko zwierzęce jest niezbędnym składnikiem diety (53%), a dieta roślinna nie zapewnia wystarczającej ilości białka (41%). Dietą roślinną według 44% respondentów trudno się najeść, a 37% uważa, że nie dostarcza ona odpowiedniej ilości witamin i minerałów (37%). Przekonania te są jednak błędne.
Eksperci są zgodni, że dieta roślinna może zapewnić wystarczającą ilość wszystkich składników odżywczych potrzebnych do zachowania optymalnego zdrowia. Jedynym składnikiem jakiego nie dostarczymy obecnie bezpośrednio z żywności roślinnej jest witamina B12, która w formie suplementów jest powszechnie dostępna, a także pośrednio suplementowana na diecie tradycyjnej, poprzez dodatek jej do paszy dla zwierząt. Jednak niezależnie od tego, czy jesteś, fleksitarianinem, wegetarianinem, weganinem, czy osobą jedzącą mięso, zdrowy organizm wymaga zrównoważonej i zróżnicowanej diety, która zawiera wszystkie niezbędne składniki odżywcze.
Często jesteśmy uczeni, że podstawowe źródła białka to mięso i nabiał, a nie dostajemy informacji czym tak naprawdę jest białko – zbiorem aminokwasów, które znajdziemy w każdym produkcie spożywczym od liścia sałaty po stek. – mówi Joanna Lotkowska.
Panuje powszechne przekonanie, że konkretne produkty spożywcze powinny być obecne w naszej diecie. W rzeczywistości nasz organizm potrzebuje poszczególnych składników odżywczych, jedne mu służą, inne mu szkodzą. Nie ma znaczenia czy dostarczymy mu żelaza z mięsa czy z roślin, jeśli tylko dostarczymy go odpowiednio dużo. Kluczowe jest natomiast to, co jeszcze w tym produkcie spożywczym, poza żelazem, będzie się znajdować. Czy będą to nasycone lub trans kwasy tłuszczowe, czy może witamina C i beta-karoten.